Mijn systeem is gegijzeld of mijn bestanden zijn versleuteld

Ransomware is software waarmee een computersysteem wordt ‘gegijzeld’. Je kunt dan niet meer bij je persoonlijke bestanden.

Bij het opstarten van je device verschijnt een melding dat een bedrag betaald moet worden om weer toegang te krijgen tot je bestanden.

Het doel van ransomware is om bitcoins of een andere cryptomunt te ontvangen. Dit kan gepaard gaan met afpersing.

In veel gevallen is er echter maar één oplossing: de back-up terugzetten. Het is dan ook essentieel om altijd een goede back up te hebben van de bestanden. Zonder een back-up is de kans op het terugkrijgen van bestanden klein.

Verder raden wij het betalen van losgeld sterk af! Naast dat je het criminelensysteem in stand houdt, geeft het ook géén garantie dat je bestanden weer vrij worden gegeven.

Kijk op NoMoreRansom.org voor een overzicht van alle ransomware die je zelf kunt ontsleutelen.

Stap 1
Zet niet de computer uit, zo blijft bewijsmateriaal bewaard

Stap 1
Sluit direct je systemen af van het internet. Dit kan door de Wifi verbinding uit te schakelen of door de internetkabel los te koppelen.

Stap 2
Bewaar bewijsmateriaal en doe aangifte bij de politie.

Stap 3
Heb je zelf weinig technische kennis, overweeg dan om een IT-security specialist in te schakelen. Deze kan je begeleiden in het proces met als doel de ransomware grondig te verwijderen en het systeem te herstellen.

Tip 1
Het kan zijn dat de makers van de ransomware al zijn opgepakt of de politie de ontsleutelingsgegevens heeft weten te bemachtigen. Voor een overzicht van alle ransomware die je zelf kunt ontsleutelen, kijk je op de politie-website No More Ransom. Niet voor iedere vorm van ransomware is een oplossing.

Tip 2
Een andere optie is het terugplaatsen van bestanden via een back-up. De ransomware moet wel eerst worden verwijderd voordat je de bestanden terugplaatst, bijvoorbeeld door de computer opnieuw te installeren.

Tip 3
Heb je zelf geen back-up gemaakt? Dan is er een kans dat Windows dit automatisch heeft gedaan via schaduwkopieën:

→ Klik met je rechtermuisknop op een bestand of map.
→ Selecteer Eigenschappen > tabblad ‘Vorige versies’.
→ Kijk of er een oudere versie staat die hersteld kan worden.

Tip 4
Scan je systeem met een virussoftware en malware scanner (bijvoorbeeld https://nl.malwarebytes.com/).

Tip 5
Het is ook de moeite waard om data herstelsoftware te proberen. Een voorbeeld is het programma Recuva.